Makale kategorisinin kazananı “Enabling widespread use of rainwater harvesting (RWH) systems: challenges and needs in twenty-first-century Istanbul” / “Yağmur Suyu Toplama Sistemlerinin Yaygın Kullanımını Sağlamak: 21. yüzyıl İstanbul’unda Zorluklar ve İhtiyaçlar” başlıklı çalışmasıyla Ender Peker.
Ender Peker, Orta Doğu Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir ve Planlama Bölümünde Doç. Dr. olarak çalışmalarını sürdürmektedir.
Eserde, Türkiye’de yağmur suyu toplama sistemlerinin uygulanmasının önündeki zorluklar İstanbul örneği üzerinden keşfedilmektedir. Çalışma kapsamında derinlemesine görüşmeler ve katılımcı atölye çalışması aracılığıyla İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İSKİ ve ilçe belediyeleri arasında diyalog temelli bilgi üretim ortamı yaratılarak bir yandan deneyimlenen zorluklar katılımlı yöntemlerle tespit edilmiş diğer bir yandan ise daha geniş paydaşların ve kurumların dahil olmasıyla kurulması gereken bir yönetişim mekanizmasının oluşumu başlatılmıştır.
Günümüzde yaşanan su sıkıntısına alternatif bir çözüm olarak sunulan yağmur suyu toplama sistemlerinin uygulanmasındaki engelleri idare yönünden derleyip ortaya koyan bu çalışma, işaret ettiği engellerin ortadan kaldırılması ile yağmur suyu toplama sistemlerinin yaygınlaşabileceğini savunmaktadır. Bu doğrultuda metropoliten bir kent için "kullanma ve içme suyu" alternatif su kaynaklarının adaptasyonuna mekânsal ve kurumsal planlama için bir yol haritası oluşturulmuştur.
Literatürde genel olarak teknik boyutları (yağış rejimi, suyun kalitesi, topografik özellikler, jeolojik özellikler, jeomorfolojik özellikler, mevcut teknik altyapı vb.) ile ele alınan yağmur hasadı uygulamalarının sosyal boyutları ve etkisini inceleyen güncel çalışma çok sınırlıdır. Bu çalışma literatürdeki bu boşluğu doldurarak özgün bir katkı sağlamaktadır. Literatürde yağmur hasadı uygulamalarının parsel düzeyinde veya kırsal nitelikli örnek incelemeleri yapılmakta ancak kent düzeyinde adaptasyonuna yönelik araştırmalar sınırlı sayıdadır. 21. yüzyıl İstanbul’unda yağmur hasadına ilişkin yapılan bu çalışma bu yönüyle de alana değerli bir katkı sağlamaktadır.
Kent Çalışmaları Ödülleri makale kategorisinin kazananı Ender Peker’i tebrik ederiz.
Doç. Dr. Ender Peker Hakkında
Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü
Doç. Dr. Ender Peker, lisans derecelerini ODTÜ Şehir ve Bölge Planlama (2007) ve Anadolu Üniversitesi İktisat (2010) bölümlerinden aldı. Yüksek lisans eğitimini ODTÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, Kentsel Tasarım (2010) programında tamamladı. Doktora çalışmalarını 2012-2016 yılları arasında İngiltere’de, Reading Üniversitesi Planlama bölümünde tamamladı. Doktora sonrasında, British Institute at Ankara (BIAA) ve Sabancı Üniversitesi – İstanbul Politikalar Merkezi’nde araştırmacı olarak çalıştı. Farklı dönemlerde, Leibniz Toplum ve Mekan Araştırmaları Enstitüsü (Almanya), Oxford Brookes Üniversitesi Kentsel Tasarım Merkezi (İngiltere) ve Manchester Üniversitesi Planlama Bölümü’nde (İngiltere) misafir araştırmacı olarak çalıştı. 2020 yılında British Institute at Ankara (BIAA) onursal araştırmacısı unvanı aldı.
ODTÜ, Gazi Üniversitesi, Çankaya Üniversitesi ve Özyeğin Üniversitesi’nin Mimarlık ve Şehir ve Bölge Planlama bölümlerinde temel tasarım, kentsel tasarım, katılımlı planlama, imar hukuku, planlamada araştırma yöntem ve teknikleri üzerine dersler verdi. İklim duyarlı tasarım ve şehircilik; termal konfor ve yapılı çevre; katılımlı planlama ve tasarım; iklim eyleminde yönetişim ve su yönetimi alanlarında projeler yürütmüş olan Peker’in kentlerde yağmur suyu toplama sistemlerine odaklanan araştırma projeleri halen devam etmektedir. Bakanlıklar, yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları, özel sektör ve üniversiteleri bir araya getiren katılımlı eylem araştırma projeleri ağırlıklı olarak British Academy ve British Embassy tarafından desteklenmektedir.
2012-2015 yıllarında Avrupa Planlama Okulları Birliği (AESOP) Genç Akademisyenler Ağı yönetim kuruluna seçilen Peker, plaNext: Next Generation Planning dergisinin kurucu editörüdür. Peker’in ulusal ve uluslararası endeksli dergilerde yayınlanmış 9 makalesi, 2 kitabı, 4 kitap bölümü ve 2 adet kitap editörlüğü bulunmaktadır. Ulusal ve uluslararası kongrelerde sunulmuş 15 bildirisi bulunmaktadır.
Assoc. Prof. Dr. Ender Peker
Middle East Technical University, Faculty of Architecture, Department of City and Regional Planning
Assoc. Prof. Dr. Ender Peker received his undergraduate degrees from METU Department of City and Regional Planning (2007) and Anadolu University Economics (2010) departments. He completed his master's degree in the in the Urban Design program at METU (2010). He conducted his doctoral studies between 2012-2016 at the School of Real Estate and Planning, University of Reading in the United Kingdom. He worked as a post-doctoral researcher at the British Institute at Ankara (BIAA) and Sabancı University Istanbul Policy Center. At different times, he worked as a visiting researcher at the Leibniz Institute for Research on Society and Space (Germany), Oxford Brookes University Urban Design Center (UK), and the Department of Planning at the University of Manchester (UK). In 2020, he received the title of honorary research fellow at the British Institute at Ankara (BIAA).
He has taught courses on basic design, urban design, participatory planning, zoning law, research methods, and techniques at METU, Gazi University, Çankaya University, and Özyeğin University in the departments of Architecture and City and Regional Planning. Peker's research projects focus on climate-responsive design and urbanism, thermal comfort and the built environment, participatory planning and design, governance in climate action, and water management, particularly in rainwater harvesting systems. Participatory action research projects that bring together ministries, local governments, civil society organizations, the private sector, and universities are predominantly supported by the British Academy and the British Embassy.
Peker, elected to the coordination team of the Young Academics Network of the Association of European Schools of Planning (AESOP) from 2012 to 2015, is the founding editor of "plaNext: Next Generation Planning" journal. Peker has 9 articles published in national and international indexed journals, 2 books, 4 book chapters, and has edited 2 books. He has presented 15 papers at national and international conferences.
Yayınları (Son 5 yıl)
Kitaplar ve Kitap Bölümleri /Books and Book Chapters
Peker, E. & Ataöv, A. (2021). Governance of Climate Responsive Cities: Scale Matters! In E. Peker & A. Ataöv (Eds.) Governance of Climate Responsive Cities (pp. 1-8). Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-73399-5_1
Peker, E. & Ataöv, A. (2021). Barriers to Implementing Local Climate Action Plans in Turkey: Searching for a Potential Way Out. In E. Peker & A. Ataöv (Eds.) Governance of Climate Responsive Cities (pp. 21-42). Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-73399-5_3
Ataöv, A. & Peker, E. (2021). Co-designing local climate action: A methodological framework from a democratic perspective. In E. Peker & A. Ataöv (Eds.) Governance of Climate Responsive Cities (pp. 147-164). Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-73399-5_9
Peker, E. & Ataöv, A. (2020). Local climate action planning: A guidebook for local authorities/ Belediyeler için İklim Değişikliği Rehberi. Institute of Urban Studies: Ankara. https://belediyehizmetrehberleri.org/rehberler/iklim-degisikligi-rehberi/
Ataöv, A. & Peker, E. (2020). Children and Environmental Design: A Guidebook for Local Authorities / Belediyeler için Çocuk ve Çevre Tasarım Rehberi. Institute of Urban Studies: Ankara. https://belediyehizmetrehberleri.org/rehberler/cocuk-ve-cevre-tasarim-rehberi/
Kitap Editörlükleri / Edited Books
Governance of Climate Responsive Cities: Exploring Cross-Scale Dynamics (2021). Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-73399-5
Production of Climate Responsive Urban Built Environments (2019), Istanbul Policy Center, Istanbul. https://ipc.sabanciuniv.edu/Content/Images/CKeditorImages/20200727-22075004.pdf
Makaleler / Journal Articles
Peker, E., & İlhan, A. (2023). Catalysing the realisation of rainwater harvesting systems through participatory action research. Habitat International, 140, 102927. https://doi.org/10.1016/j.habitatint.2023.102927
Peker, E. (2023). Enabling widespread use of rainwater harvesting (RWH) systems: challenges and needs in twenty-first-century Istanbul. European Planning Studies, 31(1), 103-122. https://doi.org/10.1080/09654313.2022.2125794
Peker, E. (2023). Sürdürülebilir Kentler için Kolektif Eylem ve Demokratik Katılım İhtiyacı, EKOIQ, Vol. 106, 44-46.
Peker, E. (2022). Exploring locally-emerged design solutions for thermal comfort: A socio-technical assessment, Open House International. Vol.47(3): 549-570. https://doi.org/10.1108/OHI-12-2021-0266
Peker, E. (2022). İklim Adaleti Mücadelesinde Kentsel Planlamanın Rolü, Beyond.İstanbul 13, 55-60.
Peker, E. & Orhan, E. (2021). A holistic approach to earthquake risk and climate crisis in spatial planning / Mekânsal planlamada deprem riski ve iklim krizini birlikte ele almak. Journal of Planning 31(2): 288-301. https://jag.journalagent.com/planlama/pdfs/PLAN_31_2_288_301.pdf
Peker, E. (2021). An urbanism challenge: Provision of thermal comfort in changing climate / Bir şehircilik problemi: Değişen iklimde termal konforu sağlamak. Journal of Planning 31(1), pp. 106-119. https://jag.journalagent.com/planlama/pdfs/PLAN_31_1_106_119.pdf
Peker, E. (2021). Sıcak dalgalarıyla mücadelede kentsel müdahaleler, Yeniden Akdeniz: Ekoloji. Vol.2., 27-31.
Peker, E. (2020). Rethinking the production of urban built environments in the face of climate change, Urban Research and Practice, Volume 13 (4), pp. 465-471. https://doi.org/10.1080/17535069.2020.1798690
Peker, E. & Ataöv, A. (2019). Exploring the ways in which campus open space design influence students’ learning experiences, Landscape Research, Volume 45 (3), 310-326. https://doi.org/10.1080/01426397.2019.1622661